فایده آموزش الکترونیکی برای افراد توان‌یاب

امروزه به کمک آموزش الکترونیکی و فناوری‌ها به اثبات رسیده که معلولیت محدودیت نیست! درواقع با آموزش الکترونیکی رؤیای یادگیری و تحصیل برای این افراد به واقعیتی ملموس تبدیل می‌شود! اکنون افراد دارای ناتوانی‌های جسمی نیز می‌توانند با آموزش الکترونیکی همپای جامعه به تحصیل پرداخته و آینده‌ای روشن داشته باشند. با ما همراه باشید تا با 5 فایده آموزش الکترونیکی برای افراد دارای معلولیت آشنا شویم.

امروزه به کمک آموزش الکترونیکی و فناوری‌ها به اثبات رسیده که معلولیت محدودیت نیست! درواقع با آموزش الکترونیکی رؤیای یادگیری و تحصیل برای این افراد به واقعیتی ملموس تبدیل می‌شود! اکنون افراد دارای ناتوانی‌های جسمی نیز می‌توانند با آموزش الکترونیکی همپای جامعه به تحصیل پرداخته و آینده‌ای روشن داشته باشند. با ما همراه باشید تا با 5 فایده آموزش الکترونیکی برای افراد دارای معلولیت آشنا شویم.

آموزش الکترونیکی و افراد دارای معلولیت

در روزگاری که ما به‌راحتی برای تحصیل به مدرسه و دانشگاه می‌رویم هستند کسانی که براثر ناتوانی‌های جسمی، و ذهنی امکان حضور در محیط‌های آموزشی را پیدا نمی‌کنند! اما به‌کارگیری تکنولوژی‌های نوین، سخت‌افزار و نرم‌افزارهایی خاص، بستری به نام آموزش الکترونیکی (E-Learning) برای تحصیل افراد دارای معلولیت فراهم کرده است! درواقع این شیوه آموزشی تمامی موانع موجود برای تحصیل را از میان برمی‌دارد.

البته ناگفته نماند به‌طورکلی ما در این مقاله تمامی افرادی که دارای ناتوانی‌ها و محدودیت‌های جسمی هستند را به‌طور مصطلح افراد دارای معلولیت یا معلول خطاب می‌کنیم. شاید این مقاله فرصت خوبی باشد تا ما هم با جستجو در معنای لغوی واژه معلول، دیدگاه خود را تغییر دهیم و بر این امر واقف شویم که توانایی یا ناتوانی‌های جسمی دلیلی بر برتری یا عدم برتری افراد نسبت به یکدیگر نیست.

مزایای کلی آموزش الکترونیکی برای افراد دارای معلولیت

در عصر حاضر مدارس و دانشگاه‌هایی بر پایه سیستم یادگیری الکترونیکی به فعالیت مشغول هستند! این مراکز بروزترین مطالب آموزشی را در اختیار افراد قرار می‌دهند. افراد معلول نیز می‌توانند به کمک اینترنت و تکنولوژی‌های خاص به‌راحتی به مطالعه، تکمیل تکالیف و تبادل اطلاعات بپردازند. با چنین روشی محدودیت‌های زمانی و مکانی از میان برداشته شده و هر فرد می‌تواند ساعات آموزش را خودش تعیین کند! همچنین این امکان وجود دارد که فرد در لابه‌لای آموزش به استراحت، پیاده‌روی و رفع نیازهای خود بپردازد.

در ادامه قصد داریم 5 فایده آموزش الکترونیکی برای افراد دارای معلولیت را به شما معرفی کنیم.

1. 1. فایده آموزش الکترونیکی برای افراد دارای معلولیت ذهنی

آموزش الکترونیکی با استفاده از افزایش زمان تدریس، تصاویر ویدیویی و… به افراد دارای معلولیت ذهنی کمک می‌کند! این افراد می‌توانند مطالب و محتوای آموزشی را هر چند بار که بخواهند مجدداً بررسی و تماشا کنند. همچنین امکان تغییر فونت و اندازه متن به‌منظور تفهیم بهتر مطالب وجود خواهد داشت. این روش منجر به پردازش و یادگیری راحت‌تر اطلاعات می‌شود.

2. 2. فایده آموزش الکترونیکی برای افراد دارای معلولیت‌های جسمی و حرکتی

همان‌طور که می‌دانید افراد دارای معلولیت جسمی و اختلالات حرکتی برای رفتن به مدرسه و دانشگاه با مشکلاتی مواجه هستند! آموزش الکترونیکی این امکان را فراهم می‌کند تا افراد معلول بدون رفتن به محوطه دانشگاه و یا کلاس در محیط خانه به آموزش مشغول شوند! افرادی که توانایی نشستن و خواندن متن را ندارند می‌توانند از فایل‌ها و کتاب‌های صوتی برای آموزش بهره ببرند. آن‌ها همچنین به‌جای ماوس امکان استفاده از دستگاه‌های اشاره‌گر که بر روی پا یا سر نصب می‌شوند را خواهند داشت.

3. 3. فایده آموزش الکترونیکی برای افراد دارای اختلالات بینایی

دانش‌آموزان کم‌بینا و نابینا همانند افراد دارای معلولیت حرکتی برای رفتن به محیط آموزشگاه با مشکل روبه‌رو هستند. این افراد می‌توانند برای مطالعه از مانیتورها و نرم‌افزارهایی استفاده کنند که متون را به‌صورت برجسته به نمایش درمی‌آورند! اصطلاحاً به این نمایشگرها «برجسته نگار» نیز گفته می‌شود! فناوری‌های سازگاری مانند نرم‌افزارهای تبدیل متن به صدا، صفحه‌کلیدهای بریل و… از دیگر امکاناتی هستند که امکان آموزش را برای افراد دارای اختلالات بینایی فراهم می‌آورند.

4. 4. فایده آموزش الکترونیکی برای افراد دارای اختلالات شنوایی

افراد دارای اختلالات شنوایی به کمک آموزش الکترونیکی می‌توانند سخنرانی‌ها و ویدیوهای آموزشی را از طریق کامپیوتر و همراه با زیرنویس تماشا کنند! این تجربه با حضور فیزیکی در کلاس درس میسر نخواهد شد! آن‌ها همچنین می‌توانند به کمک ایمیل با دیگر دانش آموزان، دانشجویان و اساتید تعامل و همکاری داشته باشند.

5. 5. فایده آموزش الکترونیکی برای افراد دارای اختلالات روانی

بهترین محیط یادگیری برای افراد دارای مشکلات روانی فضایی بدون استرس توأم با آرامش است. به همین دلیل آن‌ها می‌توانند در محیط خانه و با استفاده از روش آموزش الکترونیکی مباحث درسی را فرابگیرند!

تفاوت آموزش الکترونیکی نسبت به روش‌های سنتی برای افراد دارای معلولیت

انعطاف‌پذیری، راحتی و کاهش هزینه‌ها از مزایا و تفاوت‌های اصلی آموزش الکترونیکی نسبت به روش‌های سنتی به شمار می‌روند! دانش‌آموزان و دانشجویان دارای معلولیت با آموزش الکترونیکی بدون هیچ‌گونه زحمتی و با صرف کمترین هزینه در همان محیط خانه به تحصیل مشغول می‌شوند. آن‌ها می‌توانند اولویت‌های شخصی خود را در شیوه آموزش اعمال کنند. انعطاف‌پذیری بسیار بالای این شیوه در نمایش موجب می‌شود تا جزوات و متون درسی متناسب با نوع معلولیت به‌صورت تصویر، صوت و… در اختیار مخاطب قرار گیرد!

کلام پایانی

تجربه حس شیرین آموختن برای افراد دارای معلولیت همواره با دغدغه‌ها، چالش‌ها و دشواری‌هایی همراه بوده است! این قشر از جامعه نیز همانند دیگر افراد حق زندگی و تحصیل دارند! این افراد که اغلب از اختلالات جسمی، حرکتی، روانی، شنوایی، بینایی و… رنج می‌برند برای رفع نیازهای تحصیلی خود با مشکل روبه‌رو هستند. اما همان‌طور که ملاحظه کردید آموزش الکترونیکی می‌تواند این مشکلات را تا حدی حل کند! درواقع با استفاده از آموزش الکترونیکی افراد دارای معلولیت نیز می‌توانند همچون افراد عادی به فراگیری علم و دانش بپردازند!

امکانات رایانه برای افراد توان‌یاب

تکنولوژی که ما در زندگی روزمره خود به کار می‌گیریم، می‌تواند کاربرد متفاوتی در کمک به معلولان داشته‌ باشد.

وقتی صحبت از «تکنولوژی‌های کمک‌کننده» به میان می‌آید، ذهن‌ها به سمت صندلی چرخدار و سمعک و غیره معطوف می‌شود، در حالی که تکنولوژی عرصه بسیار گسترده‌ای دارد که از قلم تا آخرین تبلت‌ها را شامل می‌شود.

مشکلات بی‌شمار معلولان در دنیای کامپیوتر

اگر بخواهیم به مشکلات معلولان در استفاده از کامپیوتر و دنیای مجازی بپردازیم، باید چندین و چند مطلب در این حوزه بنویسیم تا تنها لیست‌وار مشکلات آنها را بیان کنیم. این مسائل از پیش پا افتاده ترین مشکلات شروع می‌شود که تا معلول نباشید، شاید خیلی از آنها به ذهن‌تان هم نرسد.

نمونه ساده آن این است که اصولاً در طراحی میزهای کامپیوتر فکری به حال صندلی‌های چرخدار نشده است. صندلی چرخدار زیر میز کامپیوتر جا نمی‌شود و محلی برای گذاشتن ماوس و کیبورد با دسترسی راحت برای آنها طراحی نشده است. در این مطلب به بیا برخی تکنولوژی‌ها برای کمک به معلولان پراخته‌ایم؛ اما مشکل اصلی اینجاست که تکنولوژی‌هایی که به این منظور طراحی می‌شوند، یا بسیار گران قیمت اند و یا کاربری تعریف شده و پیش بینی شده را در عمل ارائه نمی‌کنند.

جایگزین‌های مناسب برای کیبورد و ماوس

برای راحتی بیشتر کاربرانی که معلولیت‌های خاصی دارند، طرح‌های زیادی مطرح شده است؛ مانند:

** کیبورد مخصوص معلولینی که از یک دست خود می‌توانند استفاده کنند. این کیبوردها مطابق با دست چپ یا راست طراحی می‌شود و محل قرارگیری دکمه‌ها بر اساس راست و چپ بودن دست متفاوت است. هم چنین دکمه‌های بزرگتری روی آنها قرار گرفته است.

** دستیار کیبورد؛ روی کیبورد سوار می‌شود و هنگامی‌که فرد یک حرف را فشار دهد، برای جلوگیری از خطا در تایپ، حروف دیگر غیر فعال می‌شوند.

** ماوس‌هایی که تنها با حرکت سر کنترل می‌شوند.

** ماوس‌هایی که تنها با حرکت چشم کنترل می‌شوند.

** ماوس‌های گوی مانند (trackballs)

رۆیای شهری الکترونیک همگام با معلولان

فرصت‌های کار از راه دور، فرصت‌های آموزش و تجارت از جمله اموری هستند که شهرهای الکترونیکی برای شهروندان کم توان و معلول در هزاره سوم بوجود می‌آورند. به طور کلی افراد کم توان به چهار دسته حسی، جسمی، ذهنی و همچنین چند معلولیتی تقسیم می‌شوند.

یک شهروند کم توان الکترونیکی به فردی گفته می‌شود که در یکی از چهار دسته فوق قرار داشته و بتواند با استفاده از فناوری اطلاعات و کاربردهای آن که در بستر یک شهر الکترونیکی وجود دارد، جایگاه خود را در محیط کار، زندگی و تفریح ارتقا داده و از خدمات موجود در شهرهای الکترونیکی مانند سایر شهروندان استفاده کند.

قابل حمل بودن و به صرفه بودن تبلت‌ها، آنها را به وسیله‌ای مناسب و محبوب برای تمرین سخن گفتن و درمان ناتوانی در بیان تبدیل کرده است

شهرهای الکترونیکی نیز باید به گونه‌ای طراحی شوند که امکان استفاده از خدمات آنها برای همه اقشار جامعه و از جمله افراد کم توان و معلول فراهم باشد. مثلا در یک سایت شهر الکترونیکی باید ابزاری برای درشت نمایش دادن مطالب برای افراد کم بینا، امکان صوتی برای خواندن مطالب سایت برای افراد نابینا و ابزار شناخت افراد کم توان و معلول از طریق هوشمندسازی سایت وجود داشته باشد.

بنابراین در استانداردسازی شهر الکترونیکی باید نیازهای افراد کم توان و معلول در نظر گرفته شود تا مشکلات موجود شرایط شهرهای سنتی از نظر معماری و خیابان‌ها و ساختمان‌های دولتی و غیردولتی باعث مشکلات برای این قشر از جامعه نشود.

استفاده از ربات‌ها

ربات‌ها همچنان‌که در صنعت کاربری‌های زیادی داشته‌اند، توانسته‌اند پرستار خوبی برای افراد کم‌توان در منازل و بیمارستان‌ها باشند و باعث تغییر در تولیدات صنعتی و توقع در افراد معلول شده‌اند.

استفاده از تبلت برای صحبت کردن

قابل حمل بودن و به صرفه بودن تبلت‌ها، آنها را به وسیله‌ای مناسب و محبوب برای تمرین سخن گفتن و درمان ناتوانی در بیان تبدیل کرده است.

اپلیکیشن‌هایی چون Speak for Yourself و Augie AAC به درمانگران زبان این امکان را می‌دهد که در درمان بیماران خود به گنجینه لغات بیش از 13000 کلمه دست یابند؛ آن هم تنها با چند تماس کوچک روی صفحه نمایشگر تبلت.

به علاوه، اپلیکیشن‌هایی مانند اینستاگرام، دستور عمل‌های برنامه خود را به صورتی صوتی پخش می‌کند، که در نتیجه کاربر بدون دیدن صفحه نمایش، می‌تواند از این برنامه استفاده کند.

بهبود مهارت‌های ارتباطی افراد دارای اوتیسم

 والدین بسیاری از بچه‌هایی که از مشکل اوتیسم رنج می‌برند، آنها را به سمت آیپدها و تبلت‌ها سوق می‌دهند تا بتوانند ارتباط بیشتری با محیط خود برقرار کنند، روابط اجتماعی را آموخته و با لغات جدید آشنا شوند.

خوب یا بد، واقعیت ماجرا این است که کودکان و نوجوانان امروز، هنگام یادگیری با تبلت لذت بیشتری می‌برند. به همین دلیل برای آموزش به این کودکان از تبلت به جای کاغذهای آموزش الفبا و غیره استفاده می‌شود، در این حالت کودک تمرکز بیشتری دارد.

تلاش دانشمند ایرانی برای بهبود زندگی معلولان

دکتر «میثم قوانلو» با ایجاد یک سوراخ بر روی زبان، امکان کنترل صندلی چرخدار و رایانه را برای افراد معلول فراهم کرده است.

در این روش حرکات یک آهنربای ریز کار گذاشته شده در سوراخ زبان، توسط حسگرها، تشخیص داده شده و به دستوراتی که می‌توانند گستره‌ای از وسایل را کنترل کنند، تبدیل می‌شود. بخش بزرگی از مغز به کنترل زبان به خاطر نقش آن در گفتار اختصاص یافته است. این بخش از بدن به دلیل آسیب‌های نخاعی که می‌توانند بخش‌های دیگر بدن را دچار معلولیت کنند(تتراپلژی) صدمه نمی‌بیند.

در این روش، یک سوراخ به اندازه عدس در زبان، میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند که با حرکت زبان تغییر می‌کند. حسگرهای موجود بر روی گونه می‌توانند موقعیت‌های دقیق این سوراخ را تشخیص دهند.

زبان انجام بهترین و فوق العاده ترین دستورات را از طریق گفتار ارائه می‌کند از این رو چرا از همین گستره از حرکات برای دستور به وسایل کمکی استفاده نکنیم. نتایج این پیشرفت در نشریه Science Translational Medicine منتشر شده‌است.

مطال فوق از وبلاگhttp://www.m-mohammadpoor.blogfa.com برداشته شده است.