چگونه برای ورود به بازار کار آماده شویم؟

هر سال افراد زیادی از دانشگاه‌های مختلف کشور فارغ‌التحصیل می‌شوند و به صف متقاضیان کار می‌پیوندند؛ اما در فضای کسب و کار، جایگاه حقیقی خود را پیدا نمی‌کنند؛ این افراد در چنین شرایطی، معمولا با به خاطر آوردن سال‌های طولانی تلاش و تحصیل خود، دلسرد و ناامید می‌شوند. مساله مهمی که نباید از آن چشم پوشید آن است که ورود به فضای کسب و کار، نیازمند آشنایی با آن و رعایت قواعدی است. در این مطلب، گام‌هایی ساده اما کاربردی برای ورود به بازار کار ارائه شده تا افراد را در این مسیر یاری کند.

رزومه نویسی

رزومه (Resume)به معنای چکیده‌ای از پیشینه و تجربیات تحصیلی، شغلی و مهارت‌های فردی است. رزومه اولین راه ارتباطی بین کارجو و کارفرما است. بنابراین، همان‌قدر که یک رزومه خوب و حرفه‌ای می‌تواند راه‌گشای مراحل بعدی استخدام فرد باشد، یک رزومه غیر حرفه‌ای، می‌تواند او را در گام‌های ابتدایی استخدام متوقف کند. افرادی که قصد طراحی یک رزومه حرفه‌ای و یا استفاده از قالب‌های استاندارد موجود در سایت‌های کاریابی را دارند، باید به نکاتی که در ادامه آمده توجه کنند.

رعایت نظم و ترتیب در تدوین رزومه بسیار مهم است. پیشنهاد می‌شود در رزومه، موارد زیر به ترتیب تکمیل شود:

اطلاعات شخصی: اطلاعات شخصی ضروری فرد شامل نام و نام‌خانوادگی، آدرس ایمیل، شماره تماس، تاریخ تولد، محدوده محل سکونت و وضعیت سربازی می‌شوند. وارد کردن اطلاعاتی مانند نام پدر، شماره شناسنامه، کدملی و گروه خونی ضرورتی ندارد. توجه داشته باشید که کارفرما برای بررسی هر رزومه، زمان کوتاهی را صرف می‌کند. پس بهتر است رزومه به گونه‌ای تنظیم شود که مفیدترین اطلاعات را در کمترین زمان ارائه کند.

تحصیلات و توانایی‌های علمی: میزان تحصیلات، رشته تحصیلی، دانشگاه و تاریخ شروع و پایان تحصیلات (ترجیحا با ترتیب تاریخی) از دیگر اطلاعاتی است که باید در رزومه وارد شود.

تجریبات کاری: در سوابق شغلی، سمت، نام شرکت، تاریخ شروع و پایان همکاری باید درج شود. همچنین، شرح مختصری از نوع فعالیت شرکت و وظایف کلیدی که توسط فرد انجام شده، نشان دهنده چالش‌هایی که با آن‌ها مواجه شده و مهارت‌هایی است که کسب کرده. اگر فرد در یک بازه زمانی کوتاه، تغییرات شغلی متعددی داشته، بهتر است که علت ترک کارهای خود را بیان کند.

مهارت‌های نرم‌افزاری: افرادی که قصد دارند به تازگی وارد فضای کسب‌و‌کار شوند، نباید نگران خالی بودن قسمت «تجربیات کاری» در رزومه خود باشند. مهارت‌های نرم‌افزاری فرد، تا حد زیادی عدم تجربه کافی را پوشش خواهند داد. میزان حرفه‌ای بودن در مهارت‌های نرم‌افزاری و ارتباط با کامپیوتر، فرد را از سایر رقبا متمایز می‌کند.

قرار دادن تصویر در رزومه: افرادی که تمایل دارند تصویر خود را در رزومه قرار دهند، باید به این نکته توجه داشته باشند که حتما از یک عکس مناسب و رسمی استفاده کنند.

راهنمای استخدام

نکات و جزئیاتی وجود دارند که باید حتما به آن‌ها توجه کرد. اصول زیر باید در تدوین یک رزومه خوب و اثرگذار، لحاظ شوند:

شماره‌گذاری صفحات: اگر رزومه فرد چند صفحه است، توصیه می‌شود تمام صفحات را شماره‌گذاری کند.

رعایت اصول نگارشی: غلط‌های املایی، بیان محاوره‌ای، عدم توجه به علائم نگارشی و نام صحیح نرم‌افزارها، اعتبار و ارزش رزومه فرد را به شدت خدشه‌دار می‌کند. با توجه به جزئیات، می‌توان مانع از این امر شد که کارفرما، یک سهل‌انگاری غیرعمدی را حمل بر فقدان دانش یا دقت کند.

اجتناب از توضیحات اضافه: اغلب، بیان ویژگی‌های مثبت رفتاری مانند «با انگیزه هستم»، «زود یاد می‌گیرم» و موارد مشابه که در بسیاری از رزومه‌ها تکرار می‌شود، مورد توجه کارفرما قرار نمی‌گیرد. در نتیجه، استفاده از چنین عباراتی، احتمال دعوت از فرد برای مصاحبه حضوری را افزایش نخواهد داد و بنابراین، وارد کردن آن‌ها در رزومه زائد است. توصیه می‌شود بیان چنین مواردی به جلسه مصاحبه حضوری موکول شود.

پس از تدوین روزمه با رعایت نکات بالا، می‌توان گفت که رزومه استاندارد فرد آماده است. اکنون می‌توان برای فرصت‌های شغلی گوناگون درخواست همکاری ارسال کرد. توصیه می‌شود پیش از ارسال رزومه نکات زیر را مد نظر قرار داد:

رزومه حتما باید در قالب pdf ارسال شود.

در صورت ارسال رزومه برای شرکت‌ها و سازمان‌های گوناگون، با استفاده از ایمیل، باید به این نکته توجه داشت که پیوست کردن رزومه به ایمیل و ارسال آن بدون رعایت اصول نگارش ایمیل، چیزی از ارسال یک رزومه بد کم ندارد. بنابرین، افراد نباید به پیوست کردن رزومه و ارسال آن اکتفا کنند. استفاده از «عنوان» (Subject) مناسب، یک متن کوتاه رسمی و در نهایت قدردانی و البته پیوست کردن رزومه، اولین نشانه‌های فرهنگ سازمانی و میزان حرفه‌ای بودن فرد برای کارفرما است.

اگر در یک سازمان برای فرصت‌های شغلی گوناگون امکان همکاری وجود دارد، از ارسال رزومه برای همه آن‌ها باید اجتناب کرد. ارسال رزومه برای موقعیت‌های شغلی بی ارتباط با هم، در کارفرما این برداشت ذهنی را ایجاد می‌کند که فرد برای شغل مورد علاقه خود ارزش قائل نیست و یا در انتخاب آن سردرگم است. چنین کاری، به نوعی منعکس کننده این موضوع است که فرد، هیچ مسیر حرفه‌ای برای خود ترسیم نکرده است و تنها می‌خواهد شغلی برای کسب درآمد داشته باشد. اگرچه کسب درآمد یکی از دلایل اصلی کار کردن و شاید مهم‌ترین دلیل آن باشد، اما شرکت‌های استارتاپی و پویا، کسب درآمد را به عنوان تنها هدف کار کردن نمی‌پذیرند. از سوی دیگر، باید به این نکته نیز توجه داشت که سازمان‌ها علاقمند به استخدام افرادی نیستند که مهارت، انگیزه و یا علاقه خاصی برای یک حوزه مشخص ندارند.

پیش از ارسال رزومه، باید به دقت شرح شغل و جزئیات درج شده در آگهی استخدام را مطالعه کرد. اگر رزومه فرد با ویژگی‌های نیروی مورد نظر کارفرما تناسبی ندارد بهتر است از ارسال رزومه اجتناب شود. برای مثال، فردی که به تازگی از رشته حسابداری فارغ التحصیل شده است، نباید رزومه خود را برای موقعیت شغلی مدیر مالی ارسال کند.

مطالب فوق ازسایت فرادرس برداشته شده است.

ورود به بازار کار و یافتن شغل مناسب

بعد از اینکه از دانشگاه با موفقیت فارغ التحصیل شدید و تصمیم گرفتید که وارد بازار کار شوید و شغلی برای خئد پیدا کنید، ممکن است کمی دلهره به سراغ شما بیاید. ممکن است نگران این موضوع باشید که آیا در شغلی که وارد می‌شوید موفق می‌شوید یا خیر. باید بدانید که تمامی این نگرانی‌ها طبیعی و بخشی از روند اشتغال است، اما درهر صورت جای نگرانی نیست. فارغ از اینکه قرار است در چه زمینه ای وارد بازار کار شوید و تا چه اندازه در آن زمینه متخصص هستید، مهارت‌هایی وجود دارد که بهتر است آنها را فرا بگیرید. تقویت این مهارت‌ها نگرانی شما را تا حد زیادی کاهش خواهد داد.

بسیاری از افرادی که قصد دارند به بازار کار وارد شوند،‌ قابلیت‌های و توانایی‌های فردی و علمی بالایی دارند اما با این حال نمی‌توانند شغل مناسبشان را پیدا کنند. یک دلیل مهم برای این عدم موفقیت نداشتن تجربه ی کافی در برخورد با کارفرمایان و مصاحبه کنندگان در جلسات مصاحبه است.

علت اینکه افراد بسیاری علیرغم داشتن تحصیلات عالی فقط به دلیل نداشتن مهارت‌های اینچنینی به کارهای دست پایین و غیرمرتبط رضایت می‌دهند، همین است.این گونه افراد قصد دارند صرفا با تکیه بر آموخته‌های آکادمیک خود در مسیر شغل آینده شان قدم بردارند. کاری که بسیار سخت و بعضا غیرممکن است.

نداشتن مهارت کافی باعث شده است که در سالهای اخیر فارغ التحصیلان زیادی به جمع روزافرون بیکاران ملحق شوند. در واقع همین بی مهارتی باعث می‌شود که افراد جذب بازار کار نشوند. سالانه حدود یک میلیون فارغ التحصیل بعنوان متقاضی کار وارد چرخه ی بازار کار می‌شوند. یک علت مهم این موضوع فرهنگ نادرست مدرک گرایی است که در بین جوانان مطرح است. البته شرایط ورود بسیار آسان به دانشگاه‌ها و توسعه ی نظام آموزشی عالی نیز به گسترش این طرز تفکر دامن زده است.

متاسفانه در اکثر خانواده‌ها شرایط به گونه ای رقم می‌خورد که صرفا ورود به دانشگاه بر کسب مهارت ارجحیت پیدا می‌کند. حتی اگر این ترجیح باعث شود که افراد بیکار بمانند. فرهنگ تحصیلات دانشگاهی فارغ از استعدادهای هر فرد در خانواده‌ها به مرور باعث فراموش کردن اهمیت  کسب مهارت می‌شود و همین موضوع جوانان را برای ورود به بازارکار دچار ضعف می‌کند.

علی الخصوص اگر این جوانان در مقایسه ی خود با هم شاگردی‌های دوران مدرسه شان به این نتیجه برسند که کسب مهارت‌های فنی متناسب با بازار کار و علاقه شان، بسیار مهم تر و البته بهتر  از ورود صرف به دانشگاه و کسب علم بوده است.

در چنین فضایی است که خانواده‌ها باید نگاه خود را نسبت به تحصیلات دانشگاهی مورد بازبینی قرار دهند. تحصیلات دانشگاهی به عنوان عامل موفقیت، با وجود مفهومی به نام مهارت بعنوان پیش شرط ورود به بازار کار باید با نگاهی انتقادی به بحث گذاشته شود. در شرایطی که بیکاری به یک معضل تبدیل شده است، گسترش فرهنگ آموزش مهارت برای تربیت نیروی کار بیش از پیش احساس می‌شود.

مهارت‌های سخت در ورود به بازار کار

به طور کلی مهارت‌های سخت که برای هر فرصت شغلی نیاز است، در دو دسته ی مهارت‌های تخصصی و عمومی قرار میگیرد. مثلا اگر شما بخواهید بعنوان دانشمند داده مشغول به کار شوید نیاز دارید که به الگوریتم‌های یادگیری ماشیت مسلط شوید.

آمار و احتمال، ریاضیات و جبرخطی، مهارتهای حوزه ی برنامه نویسی و تسلط بر سیستم‌های پایگاه داده نیز در فهرست مهارت‌هایی است که باید آنها را فرا بگیرید. همه این موارد مهارتهای سخت مورد نیاز برای یک دانشمند داده هستند.همانطور که در ابتدای بند ذکر کردیم در دو دسته ی تخصصی و عمومی به شرح زیر تعریف می‌شوند:

مهارت‌های تخصصی:

همواره به افراد توصیه می‌شود که در زمینه فعالیت مورد علاقه ی خود، به یادگیری نرم افزاهای تخصصی و کسب مهارت در کار با آنها بپردازند. عصر حاضر عصر مهارت‌های نرم افزاری است.

همین موضوع برای مشخص کردن اهمیت یادگیری کار با نرم افزارهای مختلف در زمینه‌های تخصصی گوناگون کافیست. البته دقت کنید که برای هر زمینه ی کاری نرم افزارهای مخصوصی وجود دارد و شما لازم نیست به همه ی آنها مسلط شوید. مثلا یک حسابدار باید کار با نرم افزار هلو را بلد باشد ولی آیا یک گرافیست نیز به این نرم افزار نیاز دارد؟ احتمالا نه.

این موضوع در حوزه ی کارهای فنی نیز مطرح است و یک مزیت برای افراد به حساب می‌آید.یعنی اگر در زمینه ی تعمیرات پکیج‌های دیواری فعالیت می‌کنید یا بعنوان تعمیرکار موبایل مشغول هستید، مهارت در امور فنی به نفع شما و کسب و کارتان خواهد بود.

مهارت‌های عمومی:

مهارت‌های عمومی کامپیوتر در کنار یادگیری نرم افزاهای تخصصی برای همه ی افراد و هر موقعیت شغلی لازم و ضروری است. کار با نرم افزارهای مجموعه ی آفیس، سیستم عامل‌های رایج مثل ویندوز، اینترنت و مهارت تایپ ده انگشتی باید توسط همه ی کارجویان فراگرفته شود.

مهارت‌های نرم در ورود به بازار کار

اصول مذاکره و فن بیان، توانایی کار به صورت تیمی و گروهی، قدرت رهبری و مدیریت، توانایی حل مساله، انعطاف پذیری بالا و داشتن تفکر انتقادی به همراه توانایی مدیریت زمان در دسته بندی مهارت‌های نرم قرار می‌گیرند. به مهارت‌های نرم معمولا توجهی نمی‌شود. اما همین مهارت‌هاست که ورود شما را به یک شغل راحت تر می‌کند و باعث می‌شود در مصاحبه‌های شغلی حضور موفقیت آمیزتری داشته باشید.

عنوان شغلی و میزان تاثیرگذاری آن

نحوه ی ورود شما به مجموعه ی یک سازمان و یا شرکت بسیار مهم است چرا که شاکله ی ورود شما به بازار کار را تشکیل می‌دهد. اینکه بعنوان یک متخصص فنی وارد شرکت شوید یا بعنوان یک منشی یا یک کارشناس و یاهر عنوان شغلی دیگری که در ذهن دارید، بر ماندگاری و حقوق شما در آن شرکت تاثیر می‌گذارد. البته میزان قدرتی که به واسطه ی آن موقعیت شغلی نصیب شما می‌شود نیز باید دقت کنید.

درهر سازمان و شرکتی برخی نیروها صرفا مصرف کننده هستند. یعنی خدمات تخصصی که نیازهای اصلی شرکت را رفع میکند، ارائه نمی‌دهند. این افراد صرفا حقوق خود را به ازای انجام یک سری وظایف دریافت می‌کنند. در مقابل نیروی متخصص یک سازمان از ارکان اصلی آن است و یک شرکت همواره به نیروی متخصص خود نیازمند است.

حال در شرایط یکسان کدام یک از افراد دسته ی مصرف کننده و متخصص مورد توجه ریاست سازمان هستند؟ افراد متخصص جایگزینی در سازمان ندارند.با توجه به این موارد باید سعی کنید که نیروی متخصص یک سازمان باشید. چرا که تنها متخصص یک سازمان است که حضور و عدم حضور وی شرایط متفاوتی برای سازمان ایجاد می‌کند.

داشتن تخصص در یک زمینه، ارزش کار شما را چندین برابر می‌کند. دراین میان نباید از اهمیت تخصص در بوجود آمدن وجهه ی اجتماعی، حقوق و مزایای بالا و ارزشمندی کار نهایی نیز چشم پوشی کرد.